تحقیقات جدید نشان می دهد که قمر مریخ فوبوس ممکن است یک دنباله دار دستگیر شده باشد

تحقیقات جدید نشان می دهد که قمر مریخ فوبوس آن چیزی نیست که قبلا فکر می کردیم. از نظر تاریخی تصور می شد فوبوس یک سیارک تسخیر شده باشد. با این حال، مطالعات اخیر نشان می دهد که فوبوس ممکن است یک دنباله دار تسخیر شده یا حداقل قطعه ای از آن باشد.

این نظریه از تجزیه و تحلیل عکس های منتشر نشده قبلی و مطالعات دقیق ویژگی های سطح ماه ناشی می شود. درک ماهیت واقعی فوبوس می تواند بینش مهمی در مورد تاریخچه و پویایی منظومه شمسی ما ارائه دهد.

جزئیات کشف قمر مریخ

فوبوس، یکی از دو قمر مریخ، مدت‌هاست که دانشمندان را به دلیل مدار و ویژگی‌های سطحی غیرمعمولش متحیر کرده است. تصاویر با وضوح بالا از فضاپیمای Mars Express ESA اکنون بینش جدیدی از سطح فوبوس ارائه کرده است.

این عکس‌ها که توسط تیمی به رهبری سونیا فورناسیر در دانشگاه پاریس سیته تجزیه و تحلیل شد، نشان می‌دهد که سطح فوبوس نور را به طور یکنواخت منعکس نمی‌کند، این ویژگی بیشتر از سیارک‌ها برای دنباله‌دارها مشخص است. سطح در مناطق خاصی متخلخل و بسیار بازتابنده به نظر می رسد، مشابه ستاره های دنباله دار شناخته شده.

تجزیه و تحلیل دقیق این تصاویر نشان داد که فوبوس دارای ویژگی هایی است که معمولاً با اجسام دنباله دار مرتبط است. این یافته‌ها دیدگاه دیرینه مبنی بر اینکه فوبوس و قمر دوقلویش دیموس سیارک‌هایی هستند را به چالش می‌کشد. در عوض، آنها منشا پیچیده تری را پیشنهاد می کنند که شامل گرفتن و تکه تکه شدن یک دنباله دار است.

فرضیه دنباله دار

این فرضیه که فوبوس یک دنباله دار دستگیر شده است نه یک سیارک بر اساس چندین مشاهدات کلیدی است. اولاً، خواص نورسنجی فوبوس به طور کلی با ویژگی‌های دنباله‌دارهای خانواده مشتری، به‌ویژه دنباله‌دار 67P که توسط مأموریت روزتا ESA مورد مطالعه قرار گرفت، مطابقت دارد.

سطح فوبوس دارای یک موج مخالف است که هنگامی که خورشید مستقیماً بالای سر قرار می گیرد، درخشان تر به نظر می رسد و با مشاهده از زوایای دیگر بازتابش کاهش می یابد. این رفتار نمونه ای از سطوح دنباله دار است که با مواد ریز و گرد و غبار پوشیده شده اند.

علاوه بر این، ترکیب سطح فوبوس دارای تخلخل بالا و ویژگی‌های آلبدوی نامنظم یا بازتابی است که معمولاً با هسته‌های دنباله‌دار نسبت به سیارک‌های معمولی مرتبط است. این مشاهدات نشان می دهد که فوبوس ممکن است ترکیبی مشابه دنباله دارها داشته باشد که به خاطر سطوح یخی و غبارآلود خود شناخته شده اند.

شبیه سازی های کامپیوتری و دینامیک مداری

مدل‌های رایانه‌ای قبلی که فرآیند جذب سیارک‌ها توسط گرانش مریخ را شبیه‌سازی می‌کردند، قادر به بازتولید مدار نزدیک دایره‌ای فوبوس نبودند. با این حال، نظریه جذب دنباله دار توضیح قابل قبول تری ارائه می دهد.

شبیه‌سازی‌های دینامیکی نشان می‌دهند که فوبوس و قمر دوقلوی آن دیموس ممکن است زمانی بخشی از یک دنباله‌دار دولوبی بوده باشند. گرانش مریخ ممکن است این دنباله دار را گرفته و در نهایت آن را به دو قمری که امروز می بینیم تقسیم کرده باشد. این سناریو با ویژگی‌های مداری فعلی قمرها و ترکیب سطح آن‌ها مطابقت دارد.

شبیه‌سازی‌ها همچنین نشان می‌دهند که فرآیند گرفتن یک دنباله‌دار و شکستن آن به قطعات کوچک‌تر می‌تواند قمرهایی با ویژگی‌های مداری و فیزیکی خاص مشاهده‌شده در فوبوس و دیموس ایجاد کند. این نتایج از این ایده حمایت می کند که قمرهای مریخ بقایای یک دنباله دار بزرگتر هستند که توسط گرانش مریخ دستگیر و متلاشی شده است.

تاثیر بر دیموس

اگر فوبوس واقعاً یک دنباله دار تسخیر شده باشد، پیامدهای مهمی برای دیموس، قمر دیگر مریخ خواهد داشت. این مطالعه نشان می دهد که هر دو قمر ممکن است از یک بدنه دنباله دار آمده باشند. این کشف می‌تواند درک ما را از چگونگی گرفتن و تبدیل اجرام کوچک آسمانی توسط گرانش سیاره‌ای تغییر دهد. تجزیه و تحلیل بیشتر و مقایسه خواص سطح دیموس برای آزمایش این فرضیه بسیار مهم خواهد بود.

درک ماهیت واقعی دیموس در زمینه فرضیه گرفتن دنباله دار می تواند بینش های ارزشمندی را در مورد فرآیندهای شکل گیری ماه و تعاملات دینامیکی بین اجرام آسمانی در منظومه شمسی ارائه دهد. همچنین می‌تواند مکانیسم‌های گسترده‌تر گرفتن و تکه تکه شدن سیاره‌ها را روشن کند.

تحقیقات و ماموریت های آینده

ماموریت کاوش قمرهای مریخی (MMX) آژانس فضایی ژاپن JAXA که برای سال 2026 برنامه ریزی شده است، قرار است پاسخ های قطعی به سوال منشا فوبوس و دیموس ارائه دهد. این ماموریت نمونه هایی از فوبوس جمع آوری می کند و آنها را برای تجزیه و تحلیل دقیق به زمین باز می گرداند. داده های به دست آمده توسط MMX به تعیین ماهیت دقیق مواد سطح فوبوس کمک می کند و به طور بالقوه منشا دنباله دار آن را تایید می کند.

هدف از ماموریت MMX ارائه بینش بی سابقه ای از ترکیب و ساختار فوبوس است که امکان آزمایش قطعی فرضیه دنباله دار را فراهم می کند. با تجزیه و تحلیل مستقیم نمونه ها، دانشمندان می توانند وجود مواد معدنی و ایزوتوپ های خاصی را که نشان دهنده منشاء دنباله دار هستند، تعیین کنند.

مفاهیم بیشتر برای تحقیقات سیاره ای

طبقه بندی مجدد فوبوس به عنوان یک دنباله دار دستگیر شده، پیامدهای گسترده ای برای علم سیاره خواهد داشت. این مدل‌های موجود از شکل‌گیری و گرفتن ماه را به چالش می‌کشد و نیازمند ارزیابی مجدد فرآیندهایی است که منجر به تشکیل ماهواره‌های طبیعی در اطراف سیارات می‌شود.

این می تواند به درک عمیق تری از منظومه شمسی اولیه و فعل و انفعالات بین سیارات و اجرام کوچکتر آسمانی منجر شود.

علاوه بر این، مطالعه فوبوس و دیموس به عنوان قطعات احتمالی دنباله دار می تواند بینش جدیدی در مورد تاریخ و تکامل خود مریخ ارائه دهد. درک منشاء و خواص قمرهای آن می تواند اطلاعات مهمی در مورد گذشته سیاره و تعاملات آن با دیگر اجرام منظومه شمسی ارائه دهد.